Is het een complotdenker? Een vandaal? Wie beplakt, bekrast en vernielt al bijna een jaar lang de QR-codes langs de educatieve wandelroutes in het Noorderplantsoen?

Het idee was prachtig. Educatieve wandelroutes in het Noorderplantsoen in Groningen, het centrum van Ten Boer en het Scharlakenbos bij Haren. Met geld van het Rijk (100.000 euro in totaal) voor herstel en ontwikkeling van het onderwijs na corona. Wandeltochten gemarkeerd door paaltjes met QR-codes. En wie die codes met zijn telefoon zou scannen, zou video’s te zien krijgen boordevol wetenswaardigheden over onder meer flora, fauna en geschiedenis. Hoofdzakelijk (maar niet alleen maar) gericht op scholieren.

Vorig jaar zomer werden de routes in het Noorderplantsoen geopend. Uitgezet met maar liefst 124 paaltjes. ,,En eigenlijk was het meteen raak’’, zegt Jurian Bajema van Natuur en Duurzaamheid Educatie Groningen (NDE). Zeg maar de schoolbioloog, verantwoordelijk voor de klus. ,,Sommige paaltjes werden vernield en er verdween ook weleens eentje. Vermoedelijk meegenomen naar een studentenkamer, dachten we. Maar daar hadden we ook wel een beetje rekening mee gehouden. Dus vervingen we ze.’’

Bajema’s collega Harrie Holsteijn, de wandelende natuurencyclopedie van NDE die zorgde voor de inhoud van de video’s, liep geregeld een rondje om de paaltjes te controleren. Hij constateerde al gauw dat er ook stickers werden geplakt over de QR-codes op de paaltjes. Bajema: ,,Toen werd het al een wat tijdrovende klus, al die stickers eraf pulken. Maar op een gegeven moment kwamen we erachter dat de zichtbare QR-codes helemaal niet meer werkten.’’ Wat bleek? Tussen al die zwarte blokjes in zo’n QR-code was dan één heel klein zwart stickertje geplakt. ,,Zodat de code niet meer werkte. Dus toen moest Harrie ook die kleine stickertjes gaan zoeken en weghalen.’’

Toen dat hele circus een tijdje gaande was besloot de vandaal, van wie nog altijd ieder spoor ontbrak, een zwaardere methode toe te passen. ,,Harrie had al gezegd: als ze maar niet gaan krassen. En ja, hoor.’’ QR-codes werden met een scherp voorwerp kapot gekrast. ,,En we gaan écht niet telkens alle bordjes vervangen’’, zegt Bajema. Inmiddels had hij aangifte gedaan bij de politie en met omwonenden van het plantsoen gesproken. Van een dader, of meerdere vandalen, ontbreekt ieder spoor. ,,Volgens de politie zou het een complotdenker kunnen zijn. Die zijn niet zo van de QR-codes.’’

En de educatieve wandelroutes dan? Daar heeft NDE samen met de gemeente Groningen een oplossing voor gevonden. In het Noorderplantsoen komt ergens in de komende weken één bord met een QR-code te hangen. Bij eetcafé Zondag. Bajema: ,,Die code kunnen mensen scannen en op hun telefoon opent zich dan een digitale kaart waarmee ze de route kunnen bepalen en waarop ze ook alle vi-deo’s kunnen vinden.’’ Een opluchting, deze oplossing, want de routes zijn in trek. ,,Bij Zondag liggen, voor de digibeten, ook boekjes met informatie en die gaan hartstikke goed. Ja, ik ben echt blij met deze oplossing. De wandelroutes opheffen was echt heel jammer geweest.’’

De financiële schade is volgens Bajema niet heel groot, maar alle vernielzucht heeft wel heel veel tijd en energie gekost. In Ten Boer is de route, rondom het Prinses Amaliapark en de oude kloosterkerk, nog wel met paaltjes uitgezet en inmiddels geopend. Die bij het bos in Haren volgt vermoedelijk in het najaar.

Uit: DvhN d.d. 13-5-2023, tekst: Arnoud Bodde, foto: DVHN