Valentyna Skochdopol had het niet kunnen bevroeden toen ze begon met haar hulpactie Ukraine Food. Ze verkocht Oekraïense gerechten op de Grote Markt in Groningen. Dat viel zo goed in de smaak, dat ze per oktober een Oekraïens restaurant opent met haar vriendinnen.

Toen de Russen Oekraïne binnenvielen, kon Valentyna Skochdopol (34) niet stil blijven zitten. De geboren Oekraïense woont al jaren in Nederland. De beelden van inslaande bommen, geweervuur en haar vluchtende landgenoten deden haar zeer. Om hulp te bieden besloot ze samen met haar vriendinnen Irina Benkovska (38) en Kateryna Viynchuk (36) typisch Oekraïens eten te verkopen op de Grote Markt in Groningen. Niet alleen om geld in te zamelen voor hulp, maar ook om Nederlanders te laten kennismaken met de culinaire keuken van het land.

Om te koken werden pannen en bestek uit de eigen keukens getrokken. In een dorpshuis konden ze terecht om op grote schaal te koken. Op de Grote Markt liep het storm. ,,Met het geld dat we daar ophaalden, hebben we spullen ingezameld en zijn we naar Oekraïne gegaan’’, zegt Skochdopol. Vervolgacties waren even succesvol. ,,Mensen vroegen of ze ons eten ook konden bestellen. Dat zijn we toen gaan doen.’’ Al met al werd het een hele klus naast het dagelijkse werk, zegt Skochdopol. ,,Wij hadden altijd al het idee om samen iets te beginnen. Dit leek daar een goed moment voor.’’

En zo belandde het trio in de Kerklaan*, vlakbij het Noorderplantsoen, met het restaurant Ukraine Food. In het restaurant staan de stoelen schots en scheef opgestapeld tussen de koelkasten. Het team zit middenin de verbouwing die eind deze maand afgerond moet zijn. Tegelijkertijd wordt achterin druk gewerkt door drie dames. ,,Er is een functionerende keuken’’, zegt Skochdopol. ,,We zijn nu druk bezig met de catering voor een rugbyteam. De vorige keer dat ze bestelden, belden ze de volgende dag dat ze het nog een keer wilden’’, zegt ze trots.

Op de kaart komt onder meer chebureki. Dat is deeg met daarin gehakt, ui en kruiden. Het gerecht vindt zijn oorsprong op de Krim. ,,Het is heel sappig vlees. In Oekraïne houdt iedereen ervan, het is streetfood van ons.’’ Waar Groningers echt verzot op zijn, is Pelmeni, zegt ze. In bouillon gekookt varkens- en rundvlees dat geserveerd wordt in een dumpling, met een beetje bouillon over het vlees en boter over het deeg. ,,Hier zijn ze er echt gek op. Het duurt wel lang om te maken.’’ Dat zijn meer gerechten in haar ‘moederkeuken’, vertelt ze. ,,In Oekraïne wordt geleefd in de keuken. In het eten zit veel werk. Vrouwen koken vaak met elkaar en praten dan veel met elkaar. Het is de warmte en gezelligheid rondom het koken.’’

Betekent het restaurant het einde van de hulpacties? Nee hoor, zegt Skochdopol. ,,Een deel van de winst schenken we aan een goed doel. Als wij straks open zijn en ook bezorgen, laten we dat doen door Oekraïners die geen Engels spreken maar wel graag aan het werk willen. Om geld te verdienen, of als afleiding.’’ Sinds een paar dagen werkt een vluchtelinge in de keuken, zegt ze. ,,Zij is haar man verloren en het appartement waarin zij woonde bestaat niet meer.’’ Geld heeft ze niet. ,,Ze was helemaal in paniek, dus hebben we haar aangeboden om hier te komen werken in de keuken. Dan kan ze haar hoofd leegmaken en heeft ze iets te doen. Gisteren moest ze huilen. Als ze stopt, is de werkelijkheid zo hard. Zo kunnen wij helpen.’’

Uit: DvhN d.d. 4 september 2022, tekst: Luuk Sporrel 

*: het betreft het pand, waarin enige tijd een Thais restaurant was gevestigd en daarvoor jarenlang het Indiase restaurant Het Curryhuis